Periodontoloji - Diş Eti Hastalıkları

Diş eti  hastalıklarının pek az bölümünde kalıtsal özelliklere rastlanılır. Bunlar diş  eti dokusu çene kemiklerinin kalınlıkları, kalsiyum ve mineral dengeleri, diş  etlerinin damaklara yanlış yapışma bölgeleri ayrıca aileden gelen kalıtsal  hastalıkların diş eti belirtileridir.

Genellikle  bu hastalık bireyin ideal diş fırçalama alışkanlığının olmaması diş hekimin  periyodik kontrollere gitmemesi ve bunun sonucunda oluşan çürük dişler,  yapılmış yanlış dolgu ve uyumsuz protezler ve bunlarla birlikte yanlış yada  aşırı kullanılan sistemik ilaçlardan kaynaklanmaktadır. Yanlış diş  fırçalamaktan kaynaklanan diş eti çekilmeleri ve hastaların diş fırçalama  esnasındaki diş eti kanamalarını önemsememesi ve ihmal ederek diş hekimine başvurmaması  da tabloyu daha kötü bir duruma sürükler.

Hastanın  genel sağlığını etkileyen bazı hastalıklarda diş eti rahatsızlıklarını  oluşturur. Bunlar, Kalp – Tansiyon – Diyabet – Damar Sertliği  - Ağız  Hastalıkları – Böbrek Hastalıkları - Bulaşıcı hastalıklar; AIDS – Tüberklöz,  vs.

Diş eti  hastalıklarının genel belirtileri

1. Diş eti  kanamaları
2. Diş eti büyümeleri ve renk değişimleri 
3. Diş eti çekilmeleri
4. Diş eti çekilmeleri ile birlikte dişleri destekleyen çene kemiğindeki  erimeler
5. Çene kemiği erimeleri ile birlikte dişlerde sallanmalar ve diş kayıpları
6. Aşırı ağız kokusu

Bu  belirtilere sahip bireylerde diş eti ve kemik kayıpları protez ve implant  yapımını zorlaştırır. Diş eti hastalıkları ağız enfeksiyonları ile  birleştirerek kişinin genel sağlığını tehdit edebilir. Kan idrar tahlilinde  iltihap lökosit sayısı yüksekliği ve ASO değerlerini değiştirir. 

Kalp,  tansiyon, damar sertliği, diyabet, eklem hastalıkları ve böbrek  hastalıklarında  % 80–85 oranında diş eti hastalıklarına rastlanılması çok  önemli bulgulardır. Bu anlamda diş eti hastalıklarının doğru tedavileri ile  yukarıdaki hastalıklardan çoğu zaman kolaylıkla korunabilinir.

Diş Eti Hastalıkları Tedavileri

1. Hastanın  ağız ve diş sağlığı  bilgisinin  oluşturulması ve devamının kontrolü
2. Oluşan Diş taşları ve gıda plak oluşumunun temizlenmesi 
3. Diş eti ceplerinin derin temizliği (Küretaj)
4. Temizlik, küretaj ile birlikte  hekimin önereceği ilaç tedavileri 
5. İlerlemiş hastalıklarda diş eti çekilmesi ve kemik kayıplarından korunmak ve  yeniden oluşmaması için periodontal cerrahi işlemler (Diş eti ameliyatları)  uygulanmalıdır. Bahsedilen cerrahi ve mekanik tedaviler klasik ya da son  teknolojik olan lazer uygulamaları ile yapılabilir. Lazer uygulamaları son  yıllarda diş eti hastalıklarında yoğun ve başarılı olarak uygulanmaktadır. 

Bu uygulamalar aşağıdaki avantajları sağlar: 

• Uygulama anında çok az anesteziye ihtiyaç vardır. 
• Çok az kanama ile karşılaşılır. 
• İyileşme çok daha hızlıdır. 
• Sağlam dokulardan daha az kayıplar oluşur
• Uygulama sonrası hasta çok daha az acı duyar 
• Daha konforlu bir tedavidir.

Dişeti hastalığının nedenleri:

1. Sigara kullanımı: Bilindiği gibi sigara kullanımı kanser, kalp ve akciğer hastalıklarıyla  çok yakından ilişkilidir. Daha az bilinen ise sigaranın periodontal  hastalıkların seyrini ve gelişimini hızlandıran faktörlerden biri olduğudur.
2.  Genetik: Araştırmalar, nüfusun %30 ‘unda dişeti hastalıklarına doğuştan  yatkınlık olduğunu ortaya çıkarmıştır. Ailenizde periodontitis varsa, kendinizde  hastalık belirtileri ortaya çıkmadan, düzenli kontrollerle sağlıklı dişetlerine  sahip olabilirsiniz.
   
3.  Hamilelik-Puberte: Kadınların hayatındaki bazı özel zamanlar özel ilgi ve bakım gerektirir.  Olgunlaşır veya değişirken (puberte veya menapoz) yada özel durumlarda  (menstrasyon ve hamilelik) bedende hormonal değişiklikler olur. Böyle  zamanlarda dişetleri de hassas ve dişeti hastalıklarına yatkın hale gelir. En  son çalışmalar, düşük kilolu- erken doğum riskinin, dişeti hastalığı olan  kadınlarda daha yüksek olduğunu göstermiştir.
   
4. Stres: Stres; hipertansiyon, kanser ve birçok hastalığın hazırlayıcı sebebi  olduğu gibi periodontal hastalık için de risk faktörüdür. Vücudun savunma  sistemini bozarak, periodontal hastalığa zemin hazırlar.
   
5. İlaç kullanımı: Oral kontraseptifler (doğum kontrol hapları), antidepresanlar ve bazı  kalp ilaçları ağız sağlığını etkilerler.İlaçların yan etkileri hakkında doktor,dişhekimi  ve eczacı ile görüş birliğine varılması önemlidir. 
6. Diş gıcırdatma: Gece diş gıcırdattığınızı söyleyen oldu mu? Sınavdayken ya da problemli  bir iş yaparken dişlerinizi sıkmaktan dişleriniz ağrıyor mu? Uyandığınız da  hala yorgun musunuz? Diş sıkmak ya da gıcırdatmak dişleri destekleyen dokulara  zara vererek , doku yıkımını hızlandırır
   
7. Diabet: Diyabet, kanda şekerin farklı seviyelerde olması ile seyreden çeşitli  tipleri olan hormonal hastalıktır. Toplumda sıklıkla ‘gizli diabet’ olarak  seyreder. Diabetik iseniz,  enfeksiyon  gelişimine dolayısıyla periodontal hastalıklara açıksınız demektir. Bu enfeksiyonlar  periodontal hastalığın hazırlayıcısı olduğu gibi var olan hastalığın gelişim ve  seyrini hızlandırır.
   
8. Kötü beslenme: Kötü beslenme vücudun direncini düşürür,  hastalıklara karşı savunmasını zayıflatır. Periodontal  hastalık ciddi bir enfeksiyon hastalığı olduğu için kötü beslenme dişetlerini  harap eder.
   
9. Diğer sistemik  hastalıklar: Vücudun immun sistemini  bozan her çeşit hastalık dişetlerinin durumunu da etkiler.

Gebelikte Diş Sağlığı

Kadınlar ve Diş Eti Hastalıkları

Kadınlar erkeklerden farklı olarak  hayatlarının belli dönemlerinde farklı bedensel evrelerden geçer. Bu evreler  hormon seviyelerinin dalgalanması ve dalgalanmaların dişeti dahil pek çok  dokuyu etkilemesi açısından önemlidir. Ne yazık ki periodontal hastalıklar  sessiz gelişen tipler olduğu için genellikle pek çok kadın bu hastalığı en  alevli olduğu zamanda fark eder.

Puberte (Ergenlik)

Ergenlik çağında kanda seviyesi artan progesteron ve östrojenin etkisiyle dişetlerine kan akımı hızlanır. Bu durum dişetlerinde hassasiyete ve özellikle düzenli bakım yapılmayan ağızlarda enfeksiyona yol açar. Dişetleri yumuşak, şiş, kırmızı ve ödemli hale gelir.

Ergenlik sırasında düzenli  diş fırçalama, diş ipi kullanımı ve diş hekimi kontrolünde olmak çok önemlidir.  Diş ve onu çevreleyen dokunun daha fazla zarar görmesini engellemek için bazen  profesyonel yardım alarak dişeti tedavisi başlatılabilinir. 

 Menstruasyon

Menstruasyon gingitivisi,  bu dönemde dişetlerinin kanaması, şiş ve ödemli olmasıyla seyreden hormonal bir  dişeti hastalığıdır. Ağız ve mukozalarında yaralar ve aftlar ile de  karakterizedir.

Hamilelik

Hamilelik gingivitisi, ilk  iki ayın sonunda ortaya çıkan ve bazen tüm gebelik boyu geçmeyen bir dişeti  hastalığıdır. Dişetlerinde kanama, şişme, dişeti dokusunda değişme ve kırmızı  dişetleri ile kendini belli eder. 

Bazı vakalarda sonradan operasyonla alınması  gereken, kanseröz olmayan ve genellikle ağrısız hamilelik tümörlerine  dönüşebilir.

Çalışmalar, annenin tedavi edilmeyen hamilelik gingivitisinin düşük kilolu  bebek doğumuna yol açtığını bildirmiştir. Eğer hamile kalmayı planlıyor iseniz,  düzenli doktor kontrollerinizin yanı sıra diş hekimi kontrollerinizi de ihmal  etmemelisiniz. Doğum kontrol hapları kullanan kadınlarda da hamile kadınlarda  olan belirtiler görülebilir.

Menopoz ve Menopoz sonrası dönem

Bu dönemde kadınlar ağız  kuruluğu, nedensiz ağız içi ağrılar ve yanma, dişetlerinde kanama ve  hassasiyet, tat değişmesinden şikayet edebilirler. Nadiren de olsa dişeti  rahatsızlıkları ağız içi yaralar, dişetlerinin çok kırmızı ya da çok soluk  olması, kuru veya aşırı parlak görünmesi ile de seyredebilir. Osteopöröz ve  periodontal hastalıkların beraber görülmesiyle kemik kaybı söz konusu olabilir.

*Site içeriğinde bulunan bilgiler destek sağlamak içindir. Hekimin hastasını tıbbi amaçla muayene etmesi, tanı ve teşhis koyması yerine geçmez. 

Diş eti  hastalıklarının pek az bölümünde kalıtsal özelliklere rastlanılır. Bunlar diş  eti dokusu çene kemiklerinin kalınlıkları, kalsiyum ve mineral dengeleri, diş  etlerinin damaklara yanlış yapışma bölgeleri ayrıca aileden gelen kalıtsal  hastalıkların diş eti belirtileridir.

Genellikle  bu hastalık bireyin ideal diş fırçalama alışkanlığının olmaması diş hekimin  periyodik kontrollere gitmemesi ve bunun sonucunda oluşan çürük dişler,  yapılmış yanlış dolgu ve uyumsuz protezler ve bunlarla birlikte yanlış yada  aşırı kullanılan sistemik ilaçlardan kaynaklanmaktadır. Yanlış diş  fırçalamaktan kaynaklanan diş eti çekilmeleri ve hastaların diş fırçalama  esnasındaki diş eti kanamalarını önemsememesi ve ihmal ederek diş hekimine başvurmaması  da tabloyu daha kötü bir duruma sürükler.

Hastanın  genel sağlığını etkileyen bazı hastalıklarda diş eti rahatsızlıklarını  oluşturur. Bunlar, Kalp – Tansiyon – Diyabet – Damar Sertliği  - Ağız  Hastalıkları – Böbrek Hastalıkları - Bulaşıcı hastalıklar; AIDS – Tüberklöz,  vs.

Diş eti  hastalıklarının genel belirtileri

1. Diş eti  kanamaları
2. Diş eti büyümeleri ve renk değişimleri 
3. Diş eti çekilmeleri
4. Diş eti çekilmeleri ile birlikte dişleri destekleyen çene kemiğindeki  erimeler
5. Çene kemiği erimeleri ile birlikte dişlerde sallanmalar ve diş kayıpları
6. Aşırı ağız kokusu

Bu  belirtilere sahip bireylerde diş eti ve kemik kayıpları protez ve implant  yapımını zorlaştırır. Diş eti hastalıkları ağız enfeksiyonları ile  birleştirerek kişinin genel sağlığını tehdit edebilir. Kan idrar tahlilinde  iltihap lökosit sayısı yüksekliği ve ASO değerlerini değiştirir.